Loba kadaharan (atawa bahanna) kabeuki urang Sunda kiwari, copélna aya di Tatar Sunda anu asalna ti bangsa deungeun. Asup ka urang jeung ngaran-ngaranna, ngan ucapanana diluyukeun jeung létah urang Sunda.
Geura urang tataan di antarana baé, sabab bisa jadi masih kénéh aya anu can kakémot:
- aci (basa Cina: a chí), tipung ngajadina ku diperes
- ager (basa Kawi: ager), bangsa jukut laut; zat lendir tina jukut laut; kadaharan anu bahanna tina jukut laut
- akua (basa Latin: equae; Basa Inggris: aqua), cai. Kiwari ngandung harti cai mineral
- bacang (basa Cina: bah tsàng), ngaran kadaharan tina béas atawa ketan, dibungkus ku daun hanjuang atawa daun awi, bangunna siga congcot leutik, dikulub
- bakmi (basa Cina: bah min), kadaharan tina tarigu, wangunna paranjang saperti tali
- bakpia (basa Cina: bah pian), kuéh kering, wangunna buleud rada gepéng, dijieunna tina tarigu, dieusian kacang héjo
- bapaw (basa Cina: bah pau), sarupa kuéh anu dijieunna tina tarigu, dieusian kacang héjo, kalapa diparud, jeung daging
- baso (basa Cina: bah so), kadaharan anu dijieunna tina daging, lauk, dicacag dihijikeun jeung aci sarta endog bobodasna, biasana baruleud
- ba’wan (basa Cina: bah oan), kadaharan anu dijieunna tina jagong ngora, jsb. dilemeskeun, dicampuran tahu atawa hurang, diadonan ku endog jeung tarigu, terus digoréng
- bihun (basa Cina: bi hun), emih lemes, rupana bodas, dijieunna tina tipung (béas), sok disebut ogé mihun
- biskuit (basa Belanda: biscuit), 1. roti anu dibakar deui, biasana sanggeus dimantégaan jeung digulaan; 2. rupa-rupa kuéh nu biasa dikaléngan, saperti mari, sultana, jsté.
- bistik (basa Belanda: biefstuk), daging anu dikeureutan sarta diasakanana istiméwa
- blumkol (basa Belanda: bloomkool), kembang engkol
- buncis (basa Belanda: boontjes), ngaran sabangsa kacang, siga kacang beureum nu héjo kénéh, tangkalna ngarambat
- capcay (basa Cina: tsáp chhài), ngaran kaolahan bangsa Tionghoa
- cingcaw (basa Cina: chhin chhau), kadaharan siga ager héjo nu dijieun tina daun camcauh, didaharna maké sirop
- coklat, soklat (basa Belanda: chocolade), 1. ngaran tangkal jeung buahna, sikina sok ditipung kawas kopi, jadi bahan inumeun jeung kadaharan; 2. sabangsa kuéh atawa amis-amis tina tipung coklat maké gula, susu, jsté.
- dodol (basa Kawi: dwadwal), sabangsa kuéh; ngaran amis-amis nu dijieun tina rupa-rupa bahan kadaharan dicampur gula jeung cipati, tuluy digodogkeun nepi ka liket
- donat (basa Inggris: donut), ngaran kuéh dadakan tina tarigu, bangunna siga jalabria, tapi leuwih gedé
- ébi (basa Cina: he bí), udang kering, hurang meunang nyeupan tuluy digaringkeun
- és (basa Belanda: ijs; Basa Inggris: ice), cai beku
- emi, emih (basa Cina: mih), ngaran kadaharan siga laksa tina tarigu; emih goréngeun sok diringkel-ringkelkeun cara kurupuk aci
- engkoI (basa Belanda: kool), ngaran sayuran, nu diarah pangpangna daunna nu bodas kénéh, endogna
- entéh, téh (basa Belanda: thee),1. ngaran tutuwuhan anu pucukna sok dikokolakeun dijieun téh; 2. bahan inumeun tina pucuk entéh nu geus dikokolakeun sarta digaringkeun cientéh atawa citéh, cai inumeun tina cai panas dicampuran téh
- gabah (basa Kawi: gabah), bangsal (paré nu geus lésot tina ranggeuyanana)
- gaplék (basa Jawa: gaplék), koléntang, sampeu atah meunang mesék, dipasian ka panjangna tuluy dipoé nepi ka garing
- ginseng (basa Cina: jin sim), tutuwuhan obat anu asalna ti Asia Wétan, hasiatna dipercaya pikeun ngahudang sahwat
- gulé (basa Kawi: gulay), angeun daging anu bungbuna husus
- hui (Basa Kawi: huwi), boléd, mantang, ngaran tutuwuhan nu lolobana ngareuy diarah beutina nu semu amis, kembangna siga kembang kangkung
- iwung (basa Kawi: bung), awi ngora; anak awi nu mangrupa boros kénéh
- jahé (basa Kawi: jahé), ngaran tutuwuhan sabangsa lampuyang, daunna, kembangna sok dipaké ubar
- jawadah (basa Arab: azwidatun), bekel; kadaharan anu dibawa pikeun di perjalanan. Kiwari ngandung harti: ngaran amis-amis sabangsa dodol tina tipung béas biasa
- jus (basa Inggris: juice), sari buah, inuman tina buah-buahan anu digiling
- kabuli (basa Arab: qabuulun), sangu kabuli, sarupa liwet maké minyak samin, maké daging domba
- kaldu (basa Portugis: caldo), cai kaldu atawa cikaldu, cai panggodogan daging, biasana dihaja diarah keur nu gering atawa keur pasakan istiméwa
- kalua (basa Arab: kalwaa), ngaran amis-amis tina bubuahan, jsté. nu digodog ku cigula nepi ka bisa dililakeun, boh baseuh, boh dituhurkeun
- kangkung (basa Kawi: kangkung), ngaran sayuran nu hirup dina cai déét, kembangna siga kembang boléd, ngareuy cara boléd
- karokét (basa Perancis: croquette), ngaran kadaharan tina cacag daging, jsté. dibulen ku kulub kentang meunang ngaréndos, tuluy digoréng kawas comro, ngan leuwih gedé
- kécap (basa Cina: ke chiap), panyari kaolahan jsté. nu dijieun tina cai kacang kadelé diuyahan, digulaan, jsté.
- kiju (basa Portugis: queijo), ngaran kadaharan tina cisusu sapi
- kopi (basa Belanda: koffie, basa Inggris: coffee) ngaran tangkal jeung buahna nu sok diseduh jadi inumeun, hasiatna matak seger jeung ngaleungitkeun rasa tunduh
- koaci (basa Cina: koa chi) siki samangka anu digaringkeun jeung diasin
- kolésom (basa Cina: ko le som), akar anu dijadikeun obat kuat, ginseng
- kucay (basa Cina: ku chhai), sabangsa sayuran
- kuéh (basa Cina: ku we), ngaran rupa-rupa kadaharan, biasana amis-amis, babakuna anu diadonan maké endog
- kuétiau (basa Cina: koe tiau), emih anu gepéng tur rubak
- lisong (basa Cina: li song), roko anu bakona dicampuran menyan
- lobak (basa Cina: loh paak), ngaran sayuran sabangsa bit, tapi beutina bodas, sarta panjang, sok dida¬har atah atawa diasin
- lumpia (basa Cina: lun piann), kadaharan sarupa dadar anu dieusian daging, iwung, jsb. digulungkeun tuluy digoréng
- makaroni (basa Belanda: macaroni), ngaran kadaharan tina tarigu sabangsa emi, tapi liangna siga solobong (kabeuki urang Itali)
- mantéga (basa Portugis: manteiga), ngaran bahan kadaharan nu dijieun tina cisusu sapi, pikeun ngulasan roti, campuran adonan kuéh jsté.
- margarin (basa Inggris: margarine), mantéga anu dijieun tina gajih sasatoan atawa tutuwuhan
- mari (basa Belanda: marie), ngaran sarupa kuéh kering (kuéh kaléng), baruleud gepéng, aslina buatan nagara Walanda
- marus (basa Kawi: marus) getih. Kiwari ngandung harti: getih munding jsté, nu sanggeus kimpel dikulub, sarta dijieun kadaharan
- mihun (basa Cina: min hun), bihun
- moci (basa Cina: mo ci), ngaran sabangsa kuéh kabeuki bangsa Cina jeung Jepang
- panéli (basa Perancis: vanille), angkrék anu buahna seungit, sok dipaké nyeungitan kuéh atawa bako
- pangsit (basa Cina: pang sit), ngaran kadaharan Cina sarupa kurupuk
- paré (basa Kawi: pari) ngaran tutuwuhan sabangsa jukut jeung ngaran buahna; paré dijadikeun béas
- pastél (basa Belanda: pastel), ngaran sarupa kadaharan
- pécay (basa Cina: peh chchai), ngaran sayuran sabangsa jabung, tapi teu nyereng, sarta ti jerona bodas kawas engkol
- permén (basa Belanda: ferment), sarupa gulali anu nyereng tina tutuwuhan
- podeng (basa Belanda: pudding), ngaran amis-amis, kuéh dadakan tina tarigu maké endog jeung mantéga, kismis, jsté. tuluy dibakar atawa diseupan
- sakoteng (Basa Cina: su ko theng) ngaran sarupa kadaharan tina aci sampeu sina pasagi sarta dipulas siga siki dalima, ditinyuh ku cigula jeung cipati panas ditambahan ku roti meunang ngeureutan sagedé-gedé dadu
- sampeu (basa Belanda: cassave), ngaran tutuwuhan nu babari jadi diseték, beutina paranjang rata-rata sagedé leungeun, ngandung aci, sarta sok dijieun rupa-rupa kadaharan saperti katimus, comro, kiripik, oyék, peuyeum, jsté., pucukna sok diseupan
- sangu (basa Kawi: sangu), bekel, dahar. Kiwari ngandung harti: kéjo, kadaharan tina béas
- saos (basa Belanda: saus), campuran sambara nu éncér pikeun ngucuran kaolahan atawa kuéh puding jsté.
- saté (bahasa Tamil: satai), daging dipotongan laleutik, dicolokan, terus dipanggang; bungbuna sambel suuk jeung kécap
- sardéncis (basa Belanda: sardines), ngaran lauk laut sarupa lamuru, lauk leutik tapi ngeunah, sok dikaléngan maké saos
- semur (basa Belanda: smur), sarupa kaolahan daging sambara luluguna pala jeung pedes
- setrup (basa Belanda: stroopje), 1. gula anu diéncérkeun keur diinum; 2. sari bungbuahan anu dikentelkeun
- sirop (basa Inggris: syrup), gula anu diéncérkeun dicampur sari buah-buahan keur diinum
- sitrun (basa Belanda: citroen), sabangsa jeruk anu haseum
- soto (basa Cina: sio to), angeun anu kuahna dimasakna misah, bukurna daging, kentang, goréng bawang, jsb.
- tahu (basa Cina: tau hu), kadaharan tina kadelé, digiling, diseupan, tuluy dicitak
- tangkuéh (basa Cina: tang koe), manisan anu dijieun tina waluh gedé, jsb.
- tauco (basa Cina: tau chio), kadaharan tina kadelé, sanggeus diseupan tuluy diawétkeun make uyah
- togé (basa Cina: tau ge), kacambah sabangsa kakacangan saperti kacang héjo jeung kadelé
- wortel (basa Belanda: wortel), ngaran sayuran anu warnana konéng semu beureum.
Poto: Karédok, salasahiji kadaharan has Sunda.
Kandaga Kalang Sunda
Baca Ogé!
Pedaran
-
Kecap bituna rasa téh nya éta kecap anu ngébréhkeun rarasaan. Maksudna pikeun ngantebkeun anu karasa ku haté kayaning sedih, bungah, kuciwa,...
-
Titénan conto kalimah di handap! (1) Budak téh ngora-ngora geus kaganggu ingetanana. (2) Punten, ah, badé ngiring ka pengker! (3) Ulah ka...
-
Titénan conto kalimah di handap! (1) Abdi téh nuju ngadamel sasaungan di lembur. (2) Mobil abdi mah mung tiasa ngagorolong wungkul. (3) ...
-
Ngaran Poé Sunda 1. Radite/dite (hartina Panonpoé) = Ahad/Minggu 2. Soma (hartina Bulan) = Senén 3. Anggara (hartina Mars) = Salasa 4. B...
-
Loba kadaharan (atawa bahanna) kabeuki urang Sunda kiwari, copélna aya di Tatar Sunda anu asalna ti bangsa deungeun. Asup ka urang jeung nga...
-
Babasan téh pakeman basa winangun kecap, gabungan kecap, atawa frasa anu susunanana geus matok sarta ngandung harti injeuman. Ciri-cirina: ...
Langganan:
Posting Komentar (Atom)
0 koméntar:
Posting Komentar
Sumangga pairan-pairanana. Kalih neda sarungsumna. Prung!